Η ανακοίνωση της διάγνωσης μπορεί να είναι η πιο τραυματική στιγμή για τον άνθρωπο που νοσεί. Το άκουσμα της λέξης καρκίνος, πολλές φορές  προκαλεί πανικό, στρες, βαθιά θλίψη και απαισιόδοξες σκέψεις. Τα συναισθήματα αυτά συνδέονται με τις συνέπειες της ασθένειας αλλά και με   τις πεποιθήσεις που έχει ο καθένας για την ασθένεια. Πεποιθήσεις που πιθανόν έχουν δημιουργηθεί από την ενημέρωση που έλαβε, από το τι έχει ακούσει για τον καρκίνο ή/ και από το πως κάποιος κοντινός του βίωσε την ασθένεια.

Ο τύπος της ασθένειας, οι πεποιθήσεις που κουβαλάμε και ο τρόπος που έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες, θα καθορίσουν το πως θα προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Τι εννοούμε όμως λέγοντας προσαρμογή;

Όταν λέμε προσαρμογή εννοούμε δυο πράγματα. Από τη μια, το τι θα κάνουμε με την ασθένεια καθαυτή, δηλαδή πως θα αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που μπορεί να φέρει στη ζωή μας, πως θα διαχειριστούμε τη θεραπεία και τη συνεργασία με το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Από την άλλη, η προσαρμογή αφορά το τι θα κάνουμε με τις συνέπειες της ασθένειας στη ζωή μας και τις αλλαγές που μπορεί να επιφέρει.

Η προσαρμογή είναι μια διαδικασία κι όχι μια μόνιμη κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι αναλόγως με τις εξελίξεις η ισορροπία μπορεί να ανατρέπεται και να χρειάζεται εκ νέου να την ξαναβρούμε.

Πράγματα που βοηθούν στην καλύτερη προσαρμογή έχουν να κάνουν με εμάς τους ίδιους και τις σχέσεις μας με τους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής μας.

Έτσι, η συμπόνια προς τον εαυτό, η θετική εικόνα για τον εαυτό μας και για το ποιοι είμαστε μπορούν να ανακουφίσουν τα αισθήματα ενοχής και ντροπής. Η πίστη στις θεραπευτικές μεθόδους και την αποτελεσματικότητα τους συμβάλλει στο να ακολουθούμε με συνέπεια την αγωγή και τις οδηγίες του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Η ενημέρωση και η λήψη πληροφοριών γύρω από την κατάσταση μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της αβεβαιότητας. Επίσης, το να εμπιστευόμαστε και να ζητάμε βοήθεια ή απλά παρέα από τους αγαπημένους μας βοηθά στο να ελαττωθεί το στρες και να νιώσουμε περισσότερο ασφαλείς.

Τα παραπάνω είναι μόνο μερικές από τις στρατηγικές που μπορεί να χρησιμοποιηθούν. Υπάρχουν και άλλες που συνδέονται με την προσωπικότητα και τη στάση ζωής του καθενός.

Εσύ με ποιους τρόπους διαχειρίζεσαι τα προβλήματα; Αυτό που σε είχε βοηθήσει στο παρελθόν είναι ακόμα βοηθητικό;

Πηγή: Guex, P., Sikora, K. and Goodare, H., 2005. An Introduction to Psycho-Oncology. 1st ed. London and New York: Taylor & Francis e-Library, pp.11-19.

Δημήτρης Μούγιος

Ψυχολόγος BSc, MSc

Υπεύθυνος ψυχολογικής υπηρεσίας Συλλόγου Κ.Ε.Φ.Ι