10.04.2017

Ανοσοθεραπεία Καρκίνου: Μια επανάσταση στην αρχή της

Γεώργιος Δημ. Λύπας, Παθολόγος Ογκολόγος

επιστροφή
ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΜΙΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ.
ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ;
 
Τι σχέση έχει  ο καρκίνος με το ανοσοποιητικό σύστημα; 
 
Τα καρκινικά κύτταρα έχουν την ιδιότητα να διαφεύγουν από τους μηχανισμούς με τους οποίους το ανοσοποιητικό σύστημα επιτηρεί τον οργανισμό, αναγνωρίζει και επιτίθεται σε κάθε  ξένο κύτταρο (π.χ.  μικρόβια). 
 
Τι είναι η ανοσοθεραπεία;
Ανοσοθεραπεία του καρκίνου είναι η διαδικασία, με την οποία στρέφουμε το ανοσοποιητικό σύστημα, δηλαδή την άμυνα του οργανισμού, ενάντια στα καρκινικά κύτταρα. Αυτό σήμερα μπορεί να επιτυγχάνεται με ειδικά φαρμακα. Τα πρώτα φάρμακα που εγκρίθηκαν για τον σκοπό αυτό ήταν το ipilimumab (Yervoy), το nivolumab (Οpdivo) και το pembrolizumab (Keytruda), ενώ ακολουθούν και άλλα, όπως το atezolizumab (Tecentriq)
 
Είναι διαφορετική από τις άλλες θεραπείες του καρκίνου;
Η ανοσοθεραπεία διαφέρει ριζικά  στον τρόπο που δρα και καταπολεμά τα  καρκινικά κύτταρα. Τα καρκινικά κύτταρα έχουν στην επιφάνειά τους πρωτεΐνες (όπως η PD-L1), οι οποίες συνδέονται με τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (Τ-λεμφοκύτταρα) σε συγκεκριμένες θέσεις τους (υποδοχείς). Η σύνδεση αυτή λειτουργεί σαν διακόπτης, που "απενεργοποιεί" την δυνατότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος να  αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα και στη συνέχεια να τα εξολοθρεύουν.
 
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε στην σύγχρονη ανοσοθεραπεία δεν επιτρέπουν στις πρωτεΐνες  των καρκινικών κυττάρων να συνδεθούν με τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, δηλαδή δεν τους επιτρέπουν να "πιέσουν τον διακόπτη" που θα απενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Με την ανοσοθεραπεία τα T-λεμφοκύτταρα  ενεργοποιούνται και ξεκινούν την διαδικασία της επίθεσης του ανοσοποιητικού συστήματος ενάντια στα καρκινικά κύτταρα.
 
Είναι ασφαλής η ανοσοθεραπεία;
Φαίνεται ότι η ανοσοθεραπεία είναι γενικώς ασφαλέστερη από την κλασσική χημειοθεραπεία, καθώς έχει σπανιότερα σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Επίσης, οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ διαφορετικές από εκείνες της χημειοθεραπείας. Κατά κανόνα είναι αυτοανόσου τύπου, δηλαδή οφείλονται σε "υπερδιέργερση" του ανοσοποιητικού συστήματος , σε βαθμό που να στρέφεται κατά φυσιολογικών κυττάρων του οργανισμού, πχ του εντέρου (κολίτιδες), του θυρεοειδούς αδένα (θυρεοειδίτιδες), των πνευμόνων (πνευμονίτιδες) κτλ. Οι ειδικοί παθολόγοι-ογκολόγοι που χορηγούν αυτά τα φάρμακα, είναι σε θέση να αναγνωρίζουν νωρίς αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες  και να βοηθούν τους ασθενείς τους να τις αντιμετωπίζουν.
 
Σε ποιους τύπους καρκίνου μπορεί να βοηθήσει;
Το πρώτο νεόπλασμα στο οποίο βρήκε ευρεία εφαρμογή η ανοσοθεραπεία είναι το κακόηθες μελάνωμα, ανοίγοντας τον δρόμο και για άλλες κακοήθειες. Έτσι  ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του νεφρού,  κεφαλής  & τραχήλου  και της ουροδόχου κύστεως ωφελούνται σήμερα σημαντικά από τα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα.
 
Η ανοσοθεραπεία  επιτρέπει σε  όλο και περισσότερους ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο να μειώσουν σημαντικά την έκταση της νόσου τους, να επιβραδύνουν την εξέλιξή της και να ζήσουν περισσότερο, με πολύ καλή ποιότητα ζωής.
 
 
Τι εξελίξεις περιμένουμε στο μέλλον;
 
Η ανοσοθεραπεία στο άμεσο μέλλον αναμένεται να γίνει ακόμη πιο αποτελεσματική, μέσω συνδυασμού φαρμάκων. Για παράδειγμα, στο μεταστατικό μελάνωμα ο συνδυασμός ipilimumab με nivolumab επιτρέπει μακροχρόνια επιβίωση, σε περισσότερους από τους μισούς ασθενείς. Πριν από το 2010 αυτό συνέβαινε σε λιγότερους από 10%. Οι συνδυασμοί των ανοσοθεραπειών αναμένεται να εφαρμοστούν και σε άλλα νεοπλάσματα.  Υπάρχουν βάσιμες ελπίδες ότι οι περισσότεροι τύποι καρκίνου θα οφελούνται στα επόμενα έτη από την κατάλληλη ανοσοθεραπεία. Επίσης, με την χρήση κατάλληλων εξετάσεων (βιοδεικτών) μπορούμε να προβλέψουμε όλο και καλύτερα ποιοι ασθενείς θα ωφεληθούν περισσότερο από αυτή. Ένας από αυτούς είναι η πρωτεΐνη PD-L1, που ανιχνεύεται σε δείγμα του καρκινικού ιστού.  Επίσης, στους ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του πεπτικού συστήματος, (όπως του παχέος εντέρου, στομάχου κτλ) και θετικό τον βιοδείκτη που λέγεται μικροδορυφορική αστάθεια, παρατηρούνται υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης στην ανοσοθεραπεία.
 
Η ανοσοθεραπεία είναι διαθέσιμη στους Έλληνες ασθενείς;
 
Ναι, σήμερα οι Έλληνες ασθενείς μπορούν να  πάρουν όλες τις εγκεκριμένες ανοσοθεραπείες. Ο Παθολόγος Ογκολόγος είναι ο ειδικός για να αποφασίσει ποια  είναι καταλληλότερη για τον καθένα από αυτούς. 
 
Γεώργιος Δημ. Λύπας
Παθολόγος Ογκολόγος
Αναπληρωτής  Διευθυντής Α' Ογκολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ
 
 

Newsletter

Εγγραφείτε για να λαμβάνετε τα νέα του συλλόγου μας.

.

Κ.Ε.Φ.Ι. - Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων & Ιατρών Αθηνών

Βολανάκη 19,
11526, Αθήνα
τηλ: 210 6468222, 210 3244390
fax: 210 6468221
e-mail: info@anticancerath.gr

Created by Gravity.gr

Κ.Ε.Φ.Ι. - Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων & Ιατρών Αθηνών

ΚΕΦΙ Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών Αθηνών

Λουίζης Ριανκούρ 29, 5ος όροφος, 11523, Αθήνα
τηλ: 210 6468222, 210 3244390
fax: 210 6468221
e-mail: info@anticancerath.gr

Η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για την ευκολία της περιήγησης και την ανάλυση της επισκεψιμότητας μας.
Δείτε τους ανανεωμένους όρους χρήσης για την προστασία δεδομένων και τα cookies..