Στεκόμουν στο διάδρομο. Μόνος. Εκείνη τη μέρα είχα ζητήσει να μην έρθει κανείς μαζί μου. Μετά από ώρα, βγαίνει η γραμματέας, μου δίνει έναν άσπρο φάκελο και μπαίνει αμέσως μέσα στο γραφείο της σα να ήθελε να κρυφτεί..δε με φώναξε να το πάρω μέσα στο γραφείο της αλλά μου το έφερε η ίδια κι εξαφανίστηκε να μην είναι μπροστά όταν τον ανοίξω. Από τη στάση της και μόνο κατάλαβα. Το αποτέλεσμα της βιοψίας θα ήταν το ''κακό''. Καρκίνος.

Ναι, αισθάνθηκα κάτι σαν αδικία. Πόσο εγωιστικό είναι να αισθάνεσαι έτσι; Αδικία για την ασθένεια; Λες και κάποιος τη δικαιούται και κάποιος όχι. Γιατροί, συγγενείς και γύρω γνωστοί σου λένε τη μεγαλύτερη ανοησία που υπάρχει ''όλα θα πάνε καλά''! Άλλοι αρχίζουν να σε λυπούνται. Μου έχει χαραχτεί το εξής περιστατικό. Την ημέρα που έμαθα για το καρκίνο γύρισα στην φοιτητική εστία όπου μένω και μέχρι το βράδυ το είχανε μάθει τα περισσότερα κοντινά μου άτομα. Στεκόμουν σ'ένα μπαλκόνι αγναντεύοντας τον ουρανό και ήρθε μια γνωστή -που το είχε μάθει από τρίτο πρόσωπο - με χαίδεψε στο κεφάλι, με κοίταξε με λύπηση και με ρώτησε ''Κώστα, είσαι καλά;'' Με ύφος λες και είχε απλά να με δει μέρες. Ήθελα να τη φτύσω κατάμουτρα για την μιζέρια της. ''Έχω καρκίνο, τι δε καταλαβαίνεις;",έπρεπε να της πω αλλά χαμογέλασα συγκαταβατικά. Όλοι προσπαθούν να σε πείσουν ότι η δικιά σου περίπτωση είναι διαφορετική και ότι εσύ θα θεραπευτείς..όλοι προσπαθούν να απωθήσουν το θάνατο. Κι όμως το πρώτο μου βράδυ στο νοσοκομείο πέθανε ο διπλανός μου από την ίδια νόσο.

Κάπου είχα σημειώσει τότε ''δε μ'ανησυχεί ο θάνατος, η μη-ζωή μ'ανησυχεί''. Το πρόβλημα δεν είναι ο καρκίνος. Αλλά η ταύτισή του με το θάνατο. Στις σύγχρονες κοινωνίες ο θάνατος έχει διαχωριστεί από τη ζωή λες και δεν είναι και τα δύο αδιάσπαστα μέρη της ύπαρξης. Ο θάνατος έχει εξοριστεί από το ανθρώπινο βίωμα. Έτσι έκανα μια διάκριση ανάμεσα στη ζωή, στο θάνατο και στη μη-ζωή.

Η πρόσληψη του θανάτου σε κάθε κοινωνία καθορίζει και καθορίζεται από το ίδιο το βίωμα της ζωής. Στη σημερινή κατάσταση που το βίωμα μετατράπηκε σε κατανάλωση, ο θάνατος είτε αποκρύπτεται, είτε παρουσιάζεται ως το κακό από το οποίο πρέπει να απαλλαγούμε, είτε ως θέαμα για κατανάλωση. Στη πρώτη περίπτωση της απόκρυψης κρύβεται η ματαιοδοξία μιας κοινωνίας που δεν μπορεί να αντικρίσει τον εαυτό της χωρίς make-up. Που δεν μπορεί να αποδεχτεί ότι θα αρχίσει να βγάζει ρυτίδες, ότι θα ασπρίσουν τα μαλλιά, ότι το σώμα μας θα σαπίσει κάτω από τη γη και θα το τρώνε τα σκουλήκια. Μα, τι μεγαλύτερη τιμή από το να γίνεσαι τροφή για τα σκουλήκια, τροφή για τα λουλούδια, να γίνεσαι ένα με τη γη, ένα με το κόσμο!! Η δεύτερη περίπτωση, ο θάνατος=κακό δεν είναι τίποτα άλλο από τη στρεβλή αντίληψη που κυριαρχεί σήμερα ότι τείνουμε προς τα μπροστά, προς ένα άπειρο. Αν τείνουμε προς ένα άπειρο τότε ο θάνατος πρέπει να παραταθεί όσο είναι δυνατόν. Η φαντασίωση ότι μια μέρα θα ζούμε αθάνατοι είναι ενδεικτική. Αλλά αυτή η γραμμική αίσθηση του χρόνου (από το 0 στο άπειρο) είναι διάχυτη παντού. Στην ιστορία, στην οικονομία και το καπιταλιστικό σύστημα που θέλει συνεχώς να επεκτείνεται, στην ιδεολογία περί προόδου {αν είναι δυνατόν; Η ανθρωπότητα βιώνει τις χειρότερες συνθήκες(φτώχεια, πείνα) από ποτέ και εμείς νομίζουμε ότι προοδεύουμε}. Και στη τρίτη περίπτωση, άνθρωποι πεθαίνουν, το βλέπουμε είτε στη τηλεόραση, είτε δίπλα μας και δεν μας δημιουργεί κανένα συναίσθημα. Το καταναλώνουμε παθητικά και αυτό όπως όλα τα άλλα σήμερα. Και στις τρεις περιπτώσεις, το βιώμα του θανάτου απομακρύνεται και ξεθωριάζει.

Το θέμα είναι το μη-βίωμα, η μη-ζωή. Η κατανάλωση από το mall ως τις σχέσεις που αναπτύσσουμε με τους άλλους. Ας βιώσουμε το θάνατο. Ο θάνατος είναι επανανοηματοδότηση. Μετά το θάνατο υπάρχει ένας κόσμος όπου κάποιος απουσιάζει και η απουσία είναι εξίσου σημαντική με την παρουσία. Ο κόσμος υπάρχει με ένα νέο τρόπο, μας δίνεται με έναν άλλο τρόπο. Και όπως το σώμα αλλάζει μορφή και υπάρχει με ένα νέο τρόπο μέσα στο λουλούδι που ανθίζει, έτσι και αυτός που πεθαίνει υπάρχει με ένα νέο τρόπο στους ανθρώπους γύρω του. Κάθως δίνεται στην αγκαλιά του κόσμου γίνεται αδιάσπαστο μέρος του και στην πραγματικότητα αφήνεται στην αιωνιότητα, στο συνεχές του κόσμου. Η αιωνιότητα είναι επίγεια. Κρίνουμε τον θάνατο με τον δικό μας κατασκευασμένο χρόνο, τον ανθρώπινο και πεπερασμένο, ενώ ο δικός μας ανθρώπινος θάνατος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η επιβεβαίωση μιας ''αθανασίας'', της αιωνιότητας.

Ας ζήσουμε. Και αυτό σημαίνει ας βιώσουμε. Και ο θάνατος δεν μπορεί να είναι έξω από αυτό το βίωμα. Ζωή και θάνατος είναι απλά διαφορετικοί τρόποι ύπαρξης.

Εμείς, οι καρκινοπαθείς είμαστε πολύ τυχεροί. Έχουμε ένα μεγάλο προνόμιο. Όποιος κατάφερε να ξεπεράσει αυτές τις κυρίαρχες προσλήψεις για το θάνατο, βρίσκεται σε μια θέση όπου έχει ήδη βιώσει το θάνατο. Και αυτό τον γεμίζει με σοφία και μεστότητα. Αυτό μπορεί να μας κάνει να πετάξουμε με τις κλωτσιές έξω από τη ζωή μας το Κακό..που τώρα δεν είναι ούτε ο καρκίνος, ούτε ο θάνατος. Είναι το μη-βιώμα! Έτσι, μπορούμε να ζήσουμε. Οι άνθρωποι σήμερα δε ζούνε, καταναλώνουνε. Αυτό είναι το μεγάλο τους τραύμα.  Όχι να ζήσουμε κάπως,  να ζήσουμε ευτυχισμένοι ή να ζήσουμε χαρούμενοι. Απλά να ζήσουμε. Απλά να βιώσουμε..

Κώστας Ράπτης
kostas_rap@ymail.com